Historia zupy �?? niezwyk??e losy kr??lowej polskiej kuchni

Syc�?ca, rozgrzewaj�?ca, wszechstronna i nieograniczona pod wzgl�?dem smaku zupa od wiek??w pracowa??a na swoj�? pozycj�? kr??lowej w polskiej kuchni. B�?d�?c zar??wno pysznym daniem samym w sobie, jak i nieod??�?cznym elementem tradycyjnego obiadu nie bez powodu nale??y do kanonu najch�?tniej przyrz�?dzanych potraw. Dzi�?ki swojej prostocie oraz mo??liwo??ci wykorzystania dowolnych sk??adnik??w i proporcji ka??dego dnia skrada serca zar??wno koneser??w nowych zestawie?? smakowych, jak i amator??w sztuki kulinarnej, dopiero nabieraj�?cych bieg??o??ci w domowych gotowaniu. W jaki spos??b jednak zupa znalaz??a si�? w kanonie kuchni polskiej i ??wiatowej?
W polskiej tradycji kulinarnej obiad bez zupy nie jest prawdziwym, domowym obiadem. Zupa pe??ni rol�? ciep??ej przystawki i ma zadanie zaspokoi�? pierwszy g????d oraz rozgrza�? nas, szczeg??lnie jesieni�? i zim�?, gdy na dworze zaczyna panowa�? mr??z . Drugie danie obowi�?zkowo musi zosta�? poprzedzone talerzem gor�?cej, syc�?cej i bogatej w smaku og??rkowej, jarzynowej lub innej, dowolnej pozycji spo??r??d tak licznego repertuaru polskich zup. Nic dziwnego zatem, ??e zupa codziennie go??ci na prawie ka??dym polskim stole. Z pewno??ci�? nale??y ona r??wnie?? do najcz�???ciej jedzonych przez nas da??, poniewa?? paradoksalnie nie jest zale??na w ??adnym stopniu od drugiego dania. Na mniejszy apetyt doskonale sprawdzi si�? miska wyrazistej pomidorowej z ry??em, pieczarkowa lub krupnik. Cho�? bardzo r????ne od siebie, zupy nale??�? do tego samego rodzaju i prawdopodobnie to w??a??nie dowolno??�? w wyborze smaku i komponent??w decyduje o tak wielkim zami??owaniu do nich, przekazywanym z pokolenia na pokolenie.

Sk�?d si�? wzi�???a zupa?
Istniej�? tezy, ??e historia zupy jest co najmniej tak d??uga jak historia samego gotowania. Danie to jest obecne na ka??dym kontynencie, w ka??dej kulturze i cho�? odmienne pod wzgl�?dem smak??w i konsystencji, identyczne w metodzie przygotowania. Chocia?? nam zupa kojarzy si�? przede wszystkim z kuchni�? polsk�?, jest ona obecna praktycznie wsz�?dzie. Niemiecka Suppe, francuska soupe, w??oska zuppa, szwedzka soppa, hiszpa??ska sopa, rosysja �??sup�?� (?�????) �?? bez wzgl�?du na to, w kt??r�? stron�? ??wiata skierujemy wzrok, w jad??ospisie z pewno??ci�? znajdziemy danie, kt??re nie tylko wygl�?da, ale i nazywa si�? prawie tak samo. Tak jak w przypadku innych najznamienitszych wynalazk??w ludzko??ci, tak i do zupy prawa ro??ci sobie wiele narod??w. Samo s??owo ma korzenie francuskie, kt??re wyros??o na kanwie wywodz�?cego si�? z ??aciny ludowej okre??lenia suppa, oznaczaj�?cego chleb moczony w bulionie.

Dzieje potrawy si�?gaj�? jednak dalej ni?? kultura europejska. Ju?? cz??owiek pierwotny mia?? zdaniem naukowc??w przygotowywa�? proste potrawy oparte na dodaniu sk??adnik??w do gotuj�?cej si�? wody. Zagotowanie warzyw i mi�?siw nie wymaga ani du??ych umiej�?tno??ci kulinarnych, d??ugotrwa??ych przygotowa??, drogich sk??adnik??w, dzi�?ki czemu zupa przyrz�?dzana mog??a by�? wsz�?dzie tam, gdzie mo??na by??o rozpali�? palenisko i zosta�? jedzona przez ca??�? rodzin�? �?? dzieci, doros??ych i starszych. Ich ogromn�? zalet�? jest te?? bogactwo ??atwo przyswajalnych sk??adnik??w od??ywczych, kt??re nie mog??yby zosta�? spo??yte w formie surowej. Wynalezienie naczy?? ceramicznych oko??o 5000 lat przed nasz�? er�? najprawdopodobniej u wybrze??y Morza ??r??dziemnego upowszechni??o przygotowywanie tej potrawy i pozwoli??o jej rozprzestrzeni�? si�? najpierw na ca??ym kontynencie, a nast�?pnie i poza jego granicami.

Istota zupy
Sekretem smaku zupy jest jej idealne nasycenie aromatem wszystkich sk??adnik??w, co mo??liwe jest do uzyskania w czasie bardzo d??ugiego gotowania na ma??ym ogniu. Aby idealnie wydoby�? smak ka??dego komponentu wa??ne jest, by zala�? je zimn�? wod�?, co pozwoli na systematyczne uwalnianie si�? aromatu. Wrzucaj�?c sk??adniki do wrz�?tku smak zostanie zamkni�?ty wewn�?trz, przez co wywar stanie si�? mniej aromatyczny i nie tak nasycony sk??adnikami od??ywczymi, wydobytymi z warzyw i mi�?sa. Pod k�?tem tre??ci dzielimy zupy na klarowne i zag�?szczone, kt??re pod koniec gotowania dope??niamy zasma??k�? lub ??mietan�?. Dzi?? niezwykle popularne zupy gotowe pozwalaj�? zaoszcz�?dzi�? czas i wysi??ek, kt??ry rutynowo sp�?dzamy w kuchni. Co ciekawe, historia zup ??atwych w transporcie zacz�???a si�? ju?? w XVIII wieku. Najpierw praktykowano d??ugotrwa??e gotowanie mi�?sa, a?? do zg�?stnienia wywaru, kt??ry nast�?pnie mo??na by??o suszy�?. Nast�?pnie nadesz??a era kultowej skondensowanej zupy Campbell, wynalezionej w 1897 w Stanach Zjednoczonych. Z kolei obecne dzi?? na p????kach zupy w por�?cznych foliowych opakowaniach, zar??wno szczelnych, lekkich, jak i pozwalaj�?cych zachowa�? pe??ni�? smaku uzyskanego dzi�?ki jedynie naturalnym sk??adnikom, stanowi�? idealne odwzorowanie smak??w domowej kuchni. �?? Technologia produkowania zup gotowych osi�?gn�???a dzi?? poziom, kt??ry pozwala nie tylko na uzyskanie smaku typowego dla da?? przyrz�?dzanych w domu. Co niezwykle wa??ne, nasze zupy s�? nie tylko, zgodnie z nazw�?, gotowe do zjedzenia praktycznie tu?? po otwarciu, ale cechuj�? si�? tak??e w??a??ciwo??ciami rozgrzewaj�?cymi, poprawiaj�?c samopoczucie oraz szybko zaspokajaj�?c apetyt. Dzi�?ki du??ej ilo??ci kawa??k??w warzyw, ziemniak??w i mi�?sa, a tak??e dodatk??w, takich jak kasza, ry?? czy makaron, w niczym nie ust�?puj�? domowemu posi??kowi, zar??wno pod k�?tem wygl�?du, jak i smaku, pozwalaj�?c dodatkowo zaoszcz�?dzi�? czas, rutynowo sp�?dzany w kuchni �?? m??wi Anna Jackowicz z firmy Profi od ponad 20 lat specjalizuj�?cej si�? w produkcji domowych zup gotowych. �?? Niezale??nie od tego, czy mamy ochot�? na pomidorow�?, pieczarkow�?, krupnik czy te?? bardziej po??ywn�? grochow�? lub ??urek, mo??emy cieszy�? si�? ich smakiem w kilka chwil, bez konieczno??ci robienia zakup??w i bez gotowania �?? dodaje ekspert.

Smaki tradycyjnych, polskich zup
Jedn�? z najbardziej klasycznych zup kuchni polskiej jest ??urek, przygotowywany na bazie zakwasu chlebowego z m�?ki ??ytniej. Dzi�?ki niemu zyskuje sw??j wyrazisty, lekko kwa??ny smak, kt??ry doskonale uzupe??niaj�? kawa??ki gotowanych ziemniak??w, jajko na twardo oraz szczypta majeranku. Niedzielnym rarytasem od dekad pozostaje klasyczny ros????, kt??rego pochodn�? jest poniedzia??kowa i najbardziej tradycyjna dla polskiej kuchni pomidorowa, przygotowana poprzez dodanie do gotowego wywaru koncentratu pomidorowego i odrobiny ??mietanki. Smakuje wy??mienicie zar??wno w towarzystwie makaronu, jak i ry??u. Z bulionu wyczarowa�? mo??na tak??e szybk�? pieczarkow�?, dodaj�?c do niego podsma??one kawa??eczki grzyb??w oraz zabielaj�?c s??odk�? ??mietank�?. Propozycjami bardziej tre??ciwymi s�? z pewno??ci�? zupy z nasion ro??lin str�?czkowych. Znana wielbicielom syc�?cych smak??w grochowa, a tak??e b�?d�?ca jednocze??nie zup�? i drugim daniem fasolka po breto??sku to jedne z najbardziej po??ywnych polskich zup, kt??re sprawdz�? si�? szczeg??lnie w czasie ch??odniejszych miesi�?cy. M??wi�?c o tradycyjnych polskich zupach nie spos??b pomin�?�? krupniku �?? lekkiego, a zarazem dodaj�?cego energii dzi�?ki dodatkowi kaszy j�?czmiennej.

Zupa na kra??cu ??wiata
Nawet tak proste danie, jak zupa, mo??e przybiera�? r????ne zaskakuj�?ce formy, w zale??no??ci od tego, w kt??rym rejonie ??wiata jest przygotowywana. W Grecji oraz Turcji klasycznym elementem kuchni jest avgolemono, czyli bulion mi�?sny lub warzywny zag�?szczony jajkami i cytryn�?. W Australii, Nowej Zelandii oraz u wybrze??y Stan??w Zjednoczonych przyrz�?dza si�? chowder, b�?d�?cy wariacj�? na temat zupy dawniej przygotowywanej jedynie na morzu. Dzi?? jest to zabielony wywar rybno-mi�?sny z dodatkiem boczku i cz�?sto r??wnie?? kukurydzy. Hiszpa??skie gazpacho w przeciwie??stwie do innych zup nie wymaga gotowania, a opiera si�? na ??�?czeniu zimnych sk??adnik??w �?? zmiksowanych warzyw, octu i oliwy oraz chleba, kt??ry po rozmoczeniu zag�?szcza zup�?. Ciekawostk�? ze ??wiata zup jest tak??e w??oska stracciatella, kt??ra przywodzi na my??l lody z dodatkiem czekoladowych wi??rk??w. W istocie jest to ros???? z dodatkiem lanych klusek urozmaiconych parmezanem. Wyrafinowanie brzmi�?cy francuski consomm?� to nic innego, jak bardzo klarowny i bogaty w smaku bulion, kt??rego przygotowanie trwa�? mo??e nawet do 12 godzin. Bliskowschodnia melokhia, cho�? przypomina z wygl�?du szczawiow�?, stanowi natomiast egipsk�? odmian�? zupy z kurczakiem na bazie li??ci juty, a jej historia si�?ga czas??w faraon??w. Prawdziw�? osobliwo??ci�? z punktu widzenia polskiego smakosza jest na pewno zupa z jadalnych jask????czych gniazd, przyrz�?dzana w Chinach. Co ciekawe ju?? w XIX wieku znana by??a Europejczykom mi�?dzy innymi dzi�?ki ciekawym nutom smakowym i walorom od??ywczym. Na uwag�? zas??uguj�? tak??e zupy z Dalekiego Wschodu, mi�?dzy innymi z Japonii, kt??ra r??wnie?? mo??e pochwali�? si�? bardzo bogatym repertuarem w tej kategorii da??. W odr????nieniu od europejskich zup, gdzie gotuje si�? wszystkie sk??adniki razem, te dalekowschodnie powstaj�? wskutek zalania przygotowanych ju?? w miseczce sk??adnik??w bulionem dashi, sporz�?dzonym z wodorost??w i suszonego tu??czyka bonito. Typow�? dla kuchni japo??skiej zup�? jest tak??e miso z fermentowanej soi. Z kolei kojarzony z Japoni�? ramen w istocie wywodzi si�? z kuchni chi??skiej. Nieco bardziej egzotyczny smak maj�? natomiast zupy tajskie. Klasyczne po??�?czenie mleczka kokosowego i wyrazistej kompozycji przypraw curry, dope??nionych nut�? limonki na dobre przenikn�???o ju?? tak??e do upodoba?? kulinarnych Polak??w.
Wi�?cej informacji o zupach na www.profi.pl.
——–
PROFI Sp. z o.o. (dawniej Wielkopolska Wytw??rnia ??ywno??ci Profi), powsta??a w 1993 i obecnie zajmuje czo??ow�? pozycj�? w??r??d producent??w ??ywno??ci na polskim rynku. Firma jest r??wnie?? liderem w bran??y pasztet??w z drobiem, posiadaj�?c ponad 50% udzia??u w rynku oraz liderem kategorii zup z p????ki z udzia??em warto??ciowym w rynku przekraczaj�?cym 40%.
Dzi?? w portfolio produktowym firmy Profi, obok szerokiej gamy zup i pasztet??w, znajduj�? si�? r??wnie?? takie kategorie, jak ch??odzone zupy i dania gotowe, smalce oraz konserwy mi�?sne. Wszystkie produkty powstaj�? w oparciu o tradycyjne receptury, z u??yciem najwy??szej jako??ci mi�?s i warzyw oraz przypraw. Bezpiecze??stwo produkt??w zapewnia wykorzystanie nowoczesnej technologii produkcyjnej i spe??nienie norm ISO 9001:2015, IFS Food oraz BRC Global Standard for Food Safety.